Վարակաբանություն
H1N1
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) հրապարակած տեղեկատվության համաձայն` աշխարհում H1N1 վիրուսի հարուցած A գրիպի (խոզի գրիպի) համաճարակային իրավիճակը շարունակում է մնալ լարված` համաճարակային գործընթացում ընդգրկելով նոր տարածքներ:
Գրիպի H1N1 վիրուսի գեների համակցությունը նախկինում չի հանդիպել: ԱՀԿ-ն հայտարարել է պանդեմիայի սպառնալիքի հինգերորդ մակարդակ, որը բնորոշվում է մարդուց մարդուն վիրուսի փոխանցմամբ:
Ըստ ԱՀԿ-ի տեղեկատվության, H1N1 վիրուսի հարուցած գրիպի նախանշանները նման են ցանկացած այլ վիրուսային գրիպի նախանշաններին. բարձր ջերմություն, հազ, գլխացավ, հոդացավ, մկանային ցավ, ցավ կոկորդում, երբեմն սրտխառնուք և փորլուծություն: Այս ամենից բացի, կան ևս մի շարք այլ նախանշաններ, որոնց առկայության դեպքում անհրաժեշտ է զգուշանալ և անհապաղ դիմել բժշկի օգնությանը:
-
Երեխաների շնչառությունը արագանում է կամ դժվարանում, մաշկը` կապտում, նրանք դառնում են քնկոտ, ունենում են սրտխառնուք, հիվանդագին զգայունություն, որի դեպքում երեխան չի ցանկանում, որ իրեն գրկեն:
-
Մեծահասակների դեպքում վտանգավոր նախանշաններ են համարվում դժվարացած շնչառությունը, շնչարգելությունը, կրծքավանդակի, որովայնի շրջանում ծանրության կամ ցավի զգացումը, հանկարծակի առաջացած գլխապտույտը, գիտակցության մթագնումը, սրտխառնուքը:
-
Հիվանդության կանխարգելման համար բժիշկները կոչ են անում հետևել հետևյալ պարզ կանոններին.
-
աշխատեք չշփվել հիվանդի հետ, եթե անգամ ենթադրում եք, որ նրա տկարության պատճառը պարզապես մրսածությունն է,
-
հազալիս կամ փռշտալիս փակեք բերանը թաշկինակով կամ անձեռոցիկով. օգտագործելուց հետո դրանք փոխարինեք նորով,
-
ձեռքերը հաճախակի լվացեք օճառով, հատկապես այն դեպքում, երբ հազալիս կամ փռշտալիս փակել եք բերանը թաշկինակով կամ անձեռոցիկով: Ձեռքերը կարելի է մաքրել նաև սպիրտ պարունակող նյութերով,
-
աշխատեք ձեռքերով չդիպչել աչքերին, քթին և բերանին: Այս ճանապարհով նույնպես տարածվում են գրիպի հարուցիչները,
-
գ բարևելիս խուսափեք ձեռքսեղմումից և առավել ևս համբուրվելուց (վերջինս շատ տարածված է Թուրքիայում: Այդ երկրի վարչապետը գրիպի համաճարակի տարածումը կանխելու նպատակով կոչով դիմել է բնակչությանը` բարևելիս չհամբուրվել):
ԲԱՐԵՎ...
Դեռևս 1881թ. ալեքսանդրապոլցի բժիշկ Ավետիք Բաբայանը գրում էր, որ հայերի մեջ մի նոր սովորություն է մուտք գործել, որն աստիճանաբար թափանցում է գավառի ու գյուղերի բնակչության մեջ: Ըստ այդ սովորության` հարազատները, բարեկամները, ընկերները հանդիպելիս համբուրում են շուրթերը, այն էլ ոչ թե մեկ, այլ երեք անգամ: Ցավալին այն է, գրում է Բաբայանը, որ դա համարում են ՙքաղաքավարության՚, ՙկրթված՚ լինելու նշան:
Շատ հետաքրքիր է 1904-ին Նոր Բայազետի գավառի Վերին Ղարանլու գյուղից Միսակ Նալբանդյանցի հոդվածը: Նա հայտնում էր, որ ժողովրդի մեջ հիվանդությունների տարածմանը շատ է նպաստում միմյանց համբուրելու` նոր մուտք գործած սովորությունը: Հոդվածագիրը խնդրում էր բժիշկներին համբույրի վտանգը գյուղացիներին իրազեկելու նպատակով օգնել իրենց և ուղարկել հասկանալի լեզվով տպագրված թերթիկներ, գրքույկներ, խրատներ:
Այս ամենը տեղի է ունեցել ավելի քան 100 տարի առաջ, երբ վիրուսաբանությունը դեռևս գտնվում էր սաղմնային վիճակում: Հայտնի չէին վարակական հիվանդություններ առաջացնող շատ հարուցիչներ, դրանց փոխանցման ուղիներն ու կանխարգելման միջոցները:
Այժմ, երբ մեր հանրապետությունը բաց է բոլորի առջև, նպաստավոր պայմաններ են ստեղծվել վարակիչ հիվանդությունների տարածման համար: Այնինչ, ոչ միայն բժիշկներին է լավ հայտնի, որ գրիպը` իր վիրուսային հարուցիչներով, գրեթե բոլոր մանկական վարակական, ստամոքսաաղիքային տրակտի բակտերային և վիրուսային հիվանդությունները, տուբերկուլոզը և բազմաթիվ այլ հայտնի ու անհայտ հիվանդություններ կարող են համբույրի միջոցով փոխանցվել մարդկանց: Հիշյալ հիվանդությունների ճնշող մեծամասնության հարուցիչները տեղ են գտնում նաև քիթ-ըմպանում, ուր բազմանալով, հեղեղում են բերանի խոռոչը ու նրանում թուքն ու լորձը:
Հայտնի է, որ նման հիվանդությունների, անգամ հազի, փռշտոցի ժամանակ արտանետվող թքի կաթիլները, գործածած սննդամթերքի ու ջրի մնացորդները վարակիչ են շրջապատի համար: Էլ չենք խոսում համբուրվելու մասին:
Շատերը, կարծես խնայելով երեխայի դեմքն ու շրթունքները, համբուրում են նրա թաթիկները, անտեսելով, որ փոքրիկները դրանք բերանն են տանում:
Մնում է խորհել ու ճիշտ եզրակացությունների հանգել` համբուրելու ոչ հիգիենիկ սովորությունը կանխելու համար: Դա պետք է լինի ոչ միայն բժիշկների ու բուժաշխատողների, այլև ողջ բնակչության հոգսը:
Կարդացեք նաև
Բոտուլիզմը ծանր սննդային տոքսիկոզ է, որն առաջանում է Clostridium botulinum-ի արտազատած տոքսին պարունակող սննդամթերքն օգտագործելիս...
Ինչպե՞ս են զարգանում հելմինթոզները։
Հելմինթոզները (ճիճվակրություն) մարդու և կենդանիների մոտ լայնորեն տարածված հիվանդություններ են...
Մենինգոկոկային վարակն արդի առողջապահական կարևոր հիմնախնդիրներից է: Այն օդակաթիլային փոխանցման մեխանիզմով շնչառական վարակ է՝ 70% երիտասարդ բնակչության ընդգրկմամբ՝ երեխաներ և դեռահասներ...
Ինչպե՞ս են զարգանում հելմինթոզները։
Հելմինթոզները (ճիճվակրություն) մարդու և կենդանիների մոտ լայնորեն տարածված...
Վարակային հիվանդությունների տեսակետից ինչպիսի՞ն է իրավիճակը ներկայում։
Ուշադրության կենտրոնում կարմրուկն է, սակայն գրանցվել են նաև ջրծաղիկով և քութեշով...
1, 2 տիպ հերպեսի (Herpes simplex virus) IgG հակարմինների հետազոտությունն իրականացվում է արյան մեջ առաջին և երկրորդ տիպի հերպեսի վիրուսների նկատմամբ G իմունոգլոբուլինների (հակամարմինների) որոշման համար...
Աղմուկն ականջներում որքա՞ն հաճախ է հանդիպում
Աղմուկն ականջներում տարածված և մշտապես անհանգստացնող երևույթ է...
Ի՞նչ է հետքովիդային համախտանիշը:
Հետկոքիդային համախտանիշը քովիդ վարակի հետևանք է, երբ հիվանդացածների մոտ 3 ամիս և ավելի...
Վերջին շրջանում ավելացել է մարդկանց քանակը, որոնք գանգատվում են Քովիդ-19-ից 2-3 ամիս անց սկսված մազաթափությունից: Այս ախտանշանը ժամանակավոր բնույթ է կրում, եթե չկան ուղեկցող խնդիրներ...
Անտիբիոտիկների շնորհիվ բազում կյանքեր են փրկվել և փրկվում: Բայց ժամանակի ընթացքում պարզ դարձավ, որ դրանք պետք է նշանակվեն միայն խիստ անհրաժեշտության դեպքում: Որովհետև՝ ոչնչացնելով վտանգավոր բակտերիաներին...
Ինչպե՞ս են մշակվում և փորձարկվում պատվաստանյութերը։
Ցանկացած պատվաստանյութ անցնում է բավականին երկար փորձաշրջան՝ խստագույն թեստավորում...
Հայաստանում կորոնավիրուսային հիվանդության դեմ կիրառվող կանխարգելիչ պատվաստումների բժշկական հակացուցումները նույնն են, ինչ բոլոր պատվաստումների դեպքում...
Կանդիդոզը միզասեռական օրգանների սնկային (candida) ախտահարումն է։ Որպես պայմանական ախտածին միկրոօրգանիզմ և մշտապես գտնվելով մաշկի և լորձաթաղանթի վրա, սնկերը կարող են երկար ժամանակ հիվանդություն չառաջացնել...
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
- Ժողովրդական դեղամիջոցներ
- Հղիություն. 4-րդ ամիս
- Հղիություն. 7-րդ ամիս
- Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
- Հղիություն. 6-րդ ամիս
- «Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
- Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
- Ամուսնական առաջին գիշերը
- Ընկերության մասին
- Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
- Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
- Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
- Դդում
- Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
- Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
- Սեռական գրգռում
- Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
- Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
- Չիչխանի օգտակար հատկությունները
- Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
- Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
- Դիմակներ` մազերի համար
- Հղիություն. 1-ին ամիս
- Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
- Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
- Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
- Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
- Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
- Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
- ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
- Իրիդիոսքրինինգ
- Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն